سازمان‌های مردمی عوامل اثرگذاری در توانمندسازی و فرهنگ‌سازی در جامعه و شناختن مشکلات اجتماعی و ارائه راه‌حل‌هایی برای رفع کاستی‌ها هستند. به‌کارگیری نیروی مردمی منجر به رشد فکری و بالا بردن توانایی‌های جامعه می‌شود و اثرات مثبت آن در عرصه خانواده و جامعه، انکار نشدنی است.
در سری مطالب فردا برای توست،به لزوم شناخت بیشتر حقوق کودکان و آگاهی درباره کودکان بی‌سرپرست خواهیم پرداخت.

حقوق کودک به چه معناست ؟

حقوق کودکان طیفی از اجازه دادن به ظرفیت کودکان برای داشتن اختیار عمل تا اعمال نظر فیزیکی، روانی و احساسی، بدون هیچگونه بدرفتاری با کودکان را دربرمیگیرد و کودک به مناسبت خردسال بودنش از این حقوق بهره‌مند و یا از آن محروم است.کودکان برای حمایت همه جانبه تحت سرپرستی قرار میگیرند و براساس این نیاز، رعایت حقوقشان برعهده سرپرستان و جامعه است.

برخی از حقوق کودکان عبارتند از :
حق بقا، حق حیات، حق رشد، حق حضانت، حق برقراری ارتباط با والدین، حق هویت انسانی، حق نیازهای اساسی برای حفاظت فیزیکی (از جمله غذا، آموزش عمومی و دولتی، مراقبت بهداشتی، قوانین کیفری مناسب براساس سن و رشد کودک، حفاظت از حقوق مدنی کودک، آزادی از تبعیض براساس نژاد، جنسیت، گرایش و هویت جنسیتی، ملی، مذهب، معلولیت، رنگ و قومیت).
یکی از مهم ترین حقوق کودکان حق حضانت یا نگهداری از آنان است، که طبق قانون به عهده پدر و مادر و یا قیم کودک گذاشته شده است. این یکی از ابتدایی‌ترین نیازهایی است که کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست از آن محروم میشوند و در صورت عدم مداخله‌ی نهادهای حامی، کودک نه تنها در مسیر رشد خود قرار نمیگیرد، بلکه از مسیر انسانیت نیز خارج شده و این آسیب و تکرار ناهنجاری‌های والدینشان گریبان‌گیر تمام جامعه می‌شود.

سرگذشت کودکان بی‌سرپرست انتخاب خودشان نیست، اما تغییر سرنوشت آن‌ها انتخاب همه‌ی ماست.

کودک بی‌سرپرست و بد‌سرپرست کیست؟

کودکان بی‌سرپرست آن دسته از کودکانی هستند، که بنا به دلایلی سرپرست موثر خود را از دست داده و یا والدین، آنها را رها کرده‌اند و این به معنای بی‌هویت بودن این کودکان نمی‌باشد.
کودکان بدسرپرست آن دسته از کودکانی هستند، که در کنار خانواده و یا سرپرست دیگری زندگی می‌کنند.آنها ناگزیر به تحمل آسیب‌های مختلفی بوده و تحت آزار و اذیت‌های جسمی و روانی میباشند.

برخی از آسیب‌هایی که به این کودکان فاقد سرپرست موثر وارد میشود عبارتند از:

• آزار و اذیت جسمی
• آزار و اذیت روحی و روانی
• اجبار به انجام مشاغل سخت
• اجبار به مشارکت در بزهکاری‌های والدین
• اجاره داده شدن به گروه‌های مافیایی
• تعرض و آزار جنسی
• ترک تحصیل
• اجبار به تکدی‌گری
• اجبار به جابه‌جایی مواد مخدر

عواملی که منجر به بی‌سرپرستی و بدسرپرستی کودکان میشود، عبارتند از:

• اعتیاد شدید والدین به مواد مخدر
• بزهکاری والدین و زندانی شدن آن‌ها
• فقر شدید خانوادگی
• فوت و یا غیبت یکی از والدین
• ابتلای والدین به بیماری لاعلاج جسمانی یا اختلال روانی